Groene stroom van panelen in alle kleuren
(foto: Guust Verpaalen van Kameleon Solar in de fabriekshal in Roosendaal; Beeld: Raymond Rutting / de Volkskrant)
Oorspronkelijk artikel: De Volkskrant
Guust Verpaalen focust zich met Kameleon Solar op de toepassing van gekleurde zonnepanelen. Bijna alles is mogelijk – van ‘echt’ marmer tot ferrarirood of lamborghinigeel, maar ook kleurpatronen, logo’s en foto’s. En alles wat het bedrijf doet, is maatwerk.
Waarom komt groene zonnestroom van zwarte panelen? Niet veel mensen zullen zich dagelijks het hoofd breken over deze vraag, maar Guust Verpaalen deed dat wel. Want zwarte panelen mogen dan de meeste energie halen uit zonlicht, fraai zijn ze niet. Dat maakt niet uit als ze op het dak van een distributiecentrum liggen, maar nu de energietransitie langzaam de steden binnen marcheert, moeten ook gewone gebouwen eraan geloven.
Nieuwe normen eisen dat gebouwen energieneutraal worden – ook in de stad. Daar staan vaak hoge gebouwen met weinig dakoppervlak en veel gevel. ‘Uit de markt hoorde je dat men daar best wel zonnepanelen tegenaan wilde zetten, maar niet die lelijke dingen’, zegt Verpaalen.
Verpaalen was enkele jaren geleden na een carrière in de tabaksindustrie (‘doet het niet zo goed op verjaardagsfeestjes als je zegt dat je daar werkt’), de Belastingdienst (‘idem’) en een aantal boeken over verandermanagement toe aan iets nieuws. Het liefst wilde hij een start-up leiden in de duurzame sector. Hij begon een bedrijf dat lichtgewicht panelen ontwikkelde. ‘Mooi product, maar eerlijk gezegd nog altijd hartstikke lelijk als je ze in het zicht hangt’, zegt Verpaalen.
‘Op een zeker moment vroegen we ons af: wat willen we nu?’ Na wat interne strubbelingen besloot Verpaalen het over een andere boeg te gooien en richtte hij zich op de toepassing van gekleurde panelen. Met andere kleuren die het zonnepaneelzwart camoufleren, heb je meer mogelijkheden om een duurzaam gebouw te bekleden, was het idee. En meteen ontstond ook de naam voor het bedrijf: Kameleon Solar.
Eurekamoment
‘We gingen kijken wat er was’, zegt Verpaalen. Gevlamde cellen bestonden al, in allerlei kleuren. Die hadden wel nadelen, zoals de zilverkleurige verbindingsdraadjes die er dwars doorheen liepen. Ze waren ook duur en hadden een lage opbrengst. ‘Maar je kunt er wel gave dingen mee maken.’ Verpaalen ontdekte panelen met gekleurd glas uit de Emiraten. Dat was veelbelovend, maar de levering verliep aanvankelijk niet vlekkeloos. ‘Bestelden we groene, kregen we blauwe. Of panelen met voetafdrukken erop.’
Op een goeie dag had Verpaalens zoon, inmiddels ook actief in het bedrijf, een eurekamoment toen hij in de bus zat. De ruiten daarvan zijn vaak bestickerd met reclame. Dankzij kleine gaatjes kunnen passagiers naar buiten kijken, terwijl omstanders een afbeelding in kleur zien. Als we dat nu eens op zonnepanelen gebruiken, maar dan binnenstebuiten, dan valt er licht op de cellen erachter, terwijl op een afstand van vijf meter een egale kleur ontstaat. Verpaalen ging aan de slag met zijn team en produceerde de eerste panelen met kleur en afbeeldingen.
Een goed resultaat bleek haalbaar als 60 procent van het paneel onbedekt is; dan laat het nog volop licht door. ‘Het werkte,’ zegt de ondernemer, ‘maar niet met alle kleuren.’ Een wit paneel kan niet. Witte pixels worden grijs, doordat ze voor het oog worden vermengd met de zwarte achtergrond. Maar door slim door te ontwikkelen, wist het jonge bedrijf steeds meer kleuren na te bootsen.
Verpaalen en zijn medewerkers bleven speuren naar andere oplossingen en inmiddels is bijna alles mogelijk. Van ‘echt’ marmer tot ferrarirood of lamborghinigeel, kleurpatronen, bedrijfslogo’s en zelfs ‘echte’ foto’s: Kameleon Solar zegt het te kunnen leveren.
Maatwerk
Het bedrijf doet geen massaproductie, alles is maatwerk. ‘Zoals elk gebouw maatwerk is.’ Dit betekent dat de productieomvang beperkt is en de prijs hoger ligt. ‘De eerste vraag is altijd wat de terugverdientijd is’, zegt Verpaalen. Die is langer dan van gewone panelen. ‘Op het Sunday Congres zei ik een paar jaar geleden tegen de zaal: ik ga panelen maken die duurder zijn en een lagere opbrengst hebben. Er zaten allemaal types die bezig waren nul komma nog wat procent rendement erbij te ontwikkelen. Ik werd nog net niet met tomaten bekogeld.’
Verpaalen grijnst: ‘Twee jaar later was ik weer op dat congres. Ik zei: het is me gelukt. We hebben duurdere panelen gemaakt met een lagere opbrengst. En toen ik ze liet zien, viel het kwartje in de zaal. Ineens was iedereen enthousiast.’
Want, zegt de ondernemer, als je moet kiezen: geen enkele opbrengst omdat je je gebouw niet kunt bekleden met zwarte panelen, of wel energie-opbrengst, ook al is die wat lager, dan is de keuze toch snel gemaakt? Het mooie is, zegt hij, dat de opgewekte energie vaak meteen wordt gebruikt op de plaats waar zij is geproduceerd, namelijk in het gebouw. Dat ontlast het elektriciteitsnet. Iedereen blij. We bieden architecten en vastgoedeigenaren ontwerpvrijheid, terwijl ze toch een energieneutraal gebouw kunnen maken.
Een vierkante meter gekleurde zonnebeplating kost ongeveer 600 tot 700 euro, inclusief elektrische installaties en bevestigingsmateriaal. Dat is meer dan de meeste gevelmaterialen, maar de extra investering verdient zich volgens de ondernemer altijd terug. ‘Dus als je een gevel gaat renoveren, is de keuze denk ik snel gemaakt.’
Lang niet alles wat we leveren, hebben we zelf uitgevonden, zegt Verpaalen. ‘Maar we kunnen wel alles bieden, we weten wat de voor- en nadelen zijn van bepaalde materiaal- en kleurkeuzes. Wij hebben de snoepwinkel.’